موضوعی که از مدت‌ها قبل دچار رکود تورمی بوده، هر چند با توجه به وضعیت اقتصاد جامعه در سال جاری موضوع اجاره مسکن با تورمی شدیدتر و لجام گسیخته‌تر از همیشه روبرو شده است و برای خانواده‌هایی که به دنبال سرپناهی امن و آرام هستند، مشکلات عدیده‌ای به وجود آورده است.
گرانی اجاره مسکن تنها شامل زوج‌های جوان نمی‌شود، بلکه خانواده‌هایی هم هستند که با وجود زندگی چندین ساله با توجه به گرانی و تورم موجود نه تنها توان برآمدن از پس هزینه‌های اولیه و روزمره زندگی را ندارند بلکه داشتن سرپناهی هرچند کوچک نیز به آرزویی بزرگ تبدیل شده که در حسرت به‌دست آوردن آن با داشتن برنامه‌ریزی دقیق نیز باید سالیان سال برای رسیدن به آن تلاش کنند.
تورم اقتصادی موجود در جامعه و نبود نظارت بر بازار اجاره بها در سال جاری به دهک‌های متوسط به بالا نیز فشار آورده است و گزارش‌های میدانی نشان از عدم رضایت بیش از ۸۰ درصدی شهروندان از وضعیت موجود دارد و گویا برای مسئولان دولتی افزایش افسارگسیخته اجاره‌بها چندان اهمیتی ندارد.
با گذر از خیابان‌های اردبیل می‌توان متوجه خالی بودن بسیاری از خانه‌ها شد که مالک تعیین کننده اجاره بها بوده و به‌دلیل قیمت بالای اجاره بهایشان خالی مانده‌اند، قیمتی که بدون هیچ دلیلی سیر صعودی و بالارونده خود را در سال‌های اخیر ادامه داده و گویا قرار نیست این اسب سرکش از حرکت بایستد.
تمدید اجاره خانه مشکل عمده مستأجر و صاحب خانه
بهرنگ سخاوتی، یکی از شهروندان اردبیلی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، در رابطه با گرانی اجاره مسکن اظهار کرد: تمدید اجاره خانه با صاحب خانه یکی از مشکلات عمده مردم در اردبیل است که متأسفانه خود من و خیلی از همشهری‌ها با این مشکل مواجه هستیم.
وی با اشاره به پرداخت ۵۰ میلیون تومان رهن و ۳ میلیون اجاره آپارتمان در سال گذشته، افزود: در سال جاری موقع تمدید اکثر صاحب خانه‌ها یا بنگاه‌های املاکی قیمت‌های نجومی برای تمدید ارائه می‌کنند که خارج از توان پرداخت مستأجران است.
با فرا رسیدن زمان تمدید اجاره خانه‌ها وضعیت روحی و روانی ما با تشدید استرس بهم می‌ریزد!
این شهروند اردبیلی با بیان اینکه ما نمی‌دانیم واقعاً نهاد یا اداره‌ای برای رسیدگی به این مشکل نیست که هر کسی قیمت دلخواه خود را برای اجاره مسکن ارائه می‌دهد، ادامه داد: با فرا رسیدن زمان تمدید اجاره خانه‌ها وضعیت روحی و روانی ما با تشدید استرس بهم می‌ریزد.
سخاوتی افزود: امیدواریم علاوه بر مراعات صاحب خانه‌ها در وضعیت کنونی مسئولین نیز برای گذر از این وضعیت بغرنج اقدامات مؤثری انجام دهند.
لاله صحت، دیگر شهروند اردبیلی با بیان اینکه میزان درآمد ماهانه یک فرد مجرد کفاف پرداخت اجاره بها را نمی‌دهد، عنوان کرد: قیمت‌گذاری در اردبیل در بازار مسکن هردمبیل بوده و هر کسی بنا به نیاز ماهانه خود ملک خود را در بحث اجاره یا فروش قیمت‌گذاری می‌کند و این ظلم علنی به افراد کم‌درآمد است.
شاید تأمین هزینه اجاره بها و مسکن در جامعه امروزی بیش از همه دهک‌ها بیشترین فشار را به قشر کارگران می‌آورد طوری که بازرس مجمع عالی نمایندگان کارگران اخیراً اعلام کرد هزینه مسکن که سهم خود را در سبد معیشت کارگران در رتبه اول جای داده، برای کسانی که از بَدمسکنی رنج می‌برند حداقل ۷۰ درصد و برای کسانی که به دنبال مسکنی هستند که محدودیت‌های بَدمسکنی را نداشته باشد معادل ۸۵ درصد سبد معیشت را در بر می‌گیرد همچنین بر اساس آمارهای بین‌المللی میانگین سهم مسکن در سبد خانوارها ۱۸ درصد تا ۲۰ درصد است!
افزایش قیمت اجاره مسکن غیرمنطقی است
مهران نوری، شهروند دیگری در استان اردبیل با گلایه از وضعیت اجاره مسکن افزود: قیمت اجاره مسکن به طور غیرمنطقی در اردبیل افزایش یافته است که این موضوع برای مستأجران مشکلات زیادی ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: من به عنوان یک مستأجر، مجبور به پرداخت قیمت‌های بسیار بالا برای مسکن هستم و این واقعاً سختی‌های زیادی را برایم به همراه دارد که لازم است سازمان‌های مربوطه مانند سازمان املاک و مستغلات و سازمان حمایت از حقوق مستأجران نقش فعال‌تری در نظارت و رسیدگی به شکایات مربوط به اجاره بها داشته باشند.
نوری تقاضای بالا برای مسکن در اردبیل را از جمله عوامل افزایش قیمت دانست و گفت: شهر اردبیل به دلیل ویژگی‌های طبیعی و فرهنگی خاص، جذابیت بالایی دارد و بسیاری از افراد به این شهر نقل مکان می‌کنند که افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت‌ها را در اردبیل به وجود آورده است.
این شهروند بیان کرد: بدون شک تدابیری برای کنترل افزایش بدون منطق قیمت‌ها باید اتخاذ شود که وضع قوانین مرتبط برای کنترل و نظارت بر قیمت‌های اجاره بها می‌تواند تا حدودی از بار این مشکلات بکاهد البته این قوانین باید شفاف و منصفانه و متناسب با تقاضا و عرضه بازار باشد.
وی با بیان اینکه مسئله اجاره بها برای ما به عنوان مستأجران بسیار مهم است، خاطرنشان کرد: امیدوارم که مقام‌های مسئول و دستگاه‌های مربوطه به این موضوع توجه کنند و تدابیر لازم را برای حل این مشکل اتخاذ کنند.
باید با برنامه‌ریزی‌های زمانبندی شده در سال جاری بتوانیم تخلف بنگاه‌ها را به حداقل برسانیم.
هر چند مستأجران دلیل اصلی گرانی مسکن را وجود دلالان و املاکی‌ها می‌دانند و از سودجویی آن‌ها در این میان گلایه‌هایی دارند، جلال آفاقی، معاون سابق امور اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان اردبیل از نظارت بر بنگاه‌های املاکی خبر داد و خواستار به حداقل رسیدن تخلفات مشاوران املاک در اردبیل شد و گفت: باید با برنامه‌ریزی‌های زمانبندی شده در سال جاری بتوانیم تخلف بنگاه‌ها را به حداقل برسانیم و نسبت به ارتقای آگاهی‌های حقوقی مشاورین در خصوص تنظیم صحیح قراردادها با برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی حقوقی اقدام کنیم.
وی رسیدگی به ۵۰۰ پرونده تخلفات املاک را یادآور شد و افزود: با نظارت و هماهنگی این معاونت رسیدگی به پرونده‌های مشاوران املاک انجام شده و از ورود این پرونده‌ها به دادگستری جلوگیری شده است.
اپلیکیشن دیوار موجب قیمت‌های نجومی اجاره‌بها می‌شود
ایمان زمانی، یکی از مشاورین املاک در اردبیل نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه گلایه‌های مردم از بابت اجاره مسکن کاملاً صحیح و بجا است، گفت: از زمان راه‌اندازی برنامه دیوار املاکی‌ها هیچ‌گونه دخالتی در تعیین قیمت ندارند و هر شخصی به طور غیرکارشناسی و به دلخواه برای مسکن خود نرخ تعیین می‌کنند.
وی با بیان اینکه پیش‌تر صاحبخانهها برای اجاره منزل به املاک مراجعه می‌کردند و متصدی املاک با قیمت‌های کارشناسی از لحاظ موقعیت، امکانات، سال ساخت خانه‌ها را به اجاره می‌گذاشت، افزود: دلیل عمده گرانی‌های اخیر اجاره خانه‌ها برنامه دیوار است که دود حاصل از آن، به چشم مردم و البته مشاورین املاک می‌رود.
هر ساله با اعلام افزایش ۲۰ درصدی اجاره مسکن از سوی دولت عملاً با نبود نظارت با افزایش ۱۰۰ درصدی روبه رو بوده‌ایم.
مشاور املاک در پایان با ابراز امیدواری برای حل مشکلات و خانه دار شدن تمامی مستأجران ادامه داد: هر ساله با اعلام افزایش ۲۰ درصدی اجاره مسکن از سوی دولت عملاً با نبود نظارت با افزایش ۱۰۰ درصدی رو به رو بوده‌ایم که امیدواریم مسئولین امر بتوانند با برنامه‌ریزی کارشناسی نسبت به کاهش قیمت‌های نجومی اقدام کنند.
چندی پیش نیز استاندار اردبیل آمار اجاره نشینی در اردبیل را بالاتر از متوسط کشوری عنوان کرده و ساخت واحدهای مسکونی را تنها راه حل این قضیه دانست و تاکید رئیس جمهور را بر ساخت واحدهای مسکونی و تحویل آن به کوتاه‌ترین زمان یادآور شد و تصریح کرد: سیاست وزارت راه و شهرسازی نیز بر همین مبنا است که امیدواریم احداث تعریف شده در این حوزه در شهرهای مختلف این استان تحقق پیدا کند.
طرفین معاملات خود را از طریق مشاوران املاک دارای پروانه انجام دهند
سخاوت مبشری، رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک استان اردبیل در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، افزایش اجاره بها را یکی از چالش‌های مهم در بازار مسکن خواند و گفت: با توجه به رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای مسکن در شهر اردبیل، قیمت‌های اجاره نشینی در چند سال اخیر افزایش یافته است و متأسفانه به دلیل نبود برنامه مدون برای بخش مسکن، عرضه و تقاضا در استان همخوانی ندارد.
وی به وجود بیش از ۲ هزار مشاور املاک در اردبیل اشاره کرد و گفت: به طور میانگین سالانه ۱۰ تا ۱۲ هزار معامله مسکن در اردبیل انجام می‌شود که این موارد شامل خرید یا فروش زمین، ملک، مغازه یا اجاره است.
رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک استان اردبیل ادامه داد: نیاز به مسکن، محدودیت در عرضه واحدهای مسکونی، افزایش هزینه ساخت و ساز، و نقص اقتصادی به عنوان عوامل اصلی افزایش نرخ اجاره بها مطرح شده‌اند اما متوسط قیمت‌های اجاره خانه در اردبیل بسته به موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های خانه متفاوت است و به طور کلی، قیمت‌ها در اردبیل نسبت به شهرهای بزرگ‌کمتر است اما همچنان می‌تواند تغییراتی داشته باشد.
مستأجران و صاحبخانهها معاملات خود را از طریق مشاوران املاک دارای پروانه انجام دهند.
مبشری ضرورت تعامل مشاوران املاک با اتحادیه را در راستای موفقیت در نرخ‌گذاری قانونی مسکن در اردبیل یادآور شد و بیان کرد: توصیه ما این است که مستأجر و صاحب‌خانه نیز، معاملات خود را از طریق مشاوران املاک دارای پروانه انجام دهند تا در صورت بروز مشکل احتمالی، هم بنگاه داران و هم اتحادیه مشاوران املاک بتوانند برای حل مشکلات طرفین اقدام قانونی انجام دهند.
بر اساس مشاهدات عینی نرخ اجاره آپارتمان در مناطق مختلف شهرها متفاوت است و از یک روند ثابت تبعیت نمی‌کند و در بازار نابسامان اجاره خانه، مالک و مستأجر هر کدام توجیهاتی دارند و دلایلی برای نیاز به همدردی را می‌طلبند.
درد اجاره نشینی دردی است که باید جدی گرفته شود با اینکه تاکنون هیچ متولی امری نتوانسته است به این بازار پر التهاب سروسامانی بدهد، اما همچنان امیدواریم با تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های دولت در آینده نه چندان دور بازار افسار گسیخته مسکن ثبات نسبی پیدا کند و دیگر هیچ خانواده‌ای نگران سقف بالای سر خود برای اندکی آرامش نباشد که در این میان نباید مردم خودشان هم یکدیگر را فراموش کنند؛ یقیناً مشکلات با همراهی یکدیگر حل خواهد شد به شرط اینکه مردم پشت هم باشند.
