کد مطلب: 188829
تاریخ انتشار : شنبه ۷ بهمن ۱۴۰۲ ساعت ۱۶:۲۱
مگا پروژه پتروشیمی کیان که از آن به عنوان بزرگترین مگا پروژه کشور در سطح خاورمیانه یاد می شود، پیشرفت آن با موانعی مواجه شده است و از پروژه هایی محسوب می شود که بر زمین مانده است
به گزارش ایران خبر،شروع اولیه پروژه پتروشیمی کیان از اواخر ۱۳۹۱آغاز شد و در ابتدا اقداماتی شامل مراحل اخذ مجوز، مالکیت زمین، مطالعات لازم و … در دستور کار قرار گرفت که چند سالی به طول انجامید و نهایتاً در سال ۱۳۹۵ پروژه ساخت کیان به صورت رسمی آغاز بکار کرد. توضیح اینکه شرکت نفت و گاز پارسیان ۵۸ درصد و شرکت پترو فرهنگ ۴۰ درصد سهام شرکت را در اختیار دارند.
هدف از راه‌اندازی شرکت پتروشیمی کیان، اجرای طرح الفین، آروماتیک و سایر فرآورده‌های وابسته به آن همچون التین و پروپیلن بوده است. پتروشیمی کیان در دو فاز، فاز یک که فاز مادر «الفین» و HDPE و فاز دو (اتیل بنزن، استایرن مرفوم، پروپیلن اکساید و اکسو الکل) برنامه‌ریزی شده است. برای اجرای فازهای تعریف‌شده، با سرمایه‌گذاری سهامداران داخلی «پترو فرهنگ و پارسیان» شرکت کیان تشکیل و شروع به فعالیت کرد.
در امکان‌سنجی طرح در سال ۱۳۹۳، برای اجرای پروژه در آخرین نقطه فاز دو عسلویه، زمینی به مساحت ۷۵ هکتار در سه قطعه ۴۳، ۲۳ و ۸ هکتاری با مالکیت تملیکی واگذار شده است. بر اساس مصوبات هیات دولت مقرر شده، خوراک اجرای طرح‌های پتروشیمی کیان fs با ارزش ۱۰ درصد زیر قیمت هاب بازار تحویل شود. از امتیازات و تسهیلات فوق‌العاده اجرای طرح پتروشیمی کیان، تامین خوراک گازی با ۱۰ درصد زیر قیمت هاب و مهمتر از آن، میعانات گازی می‌باشد که در مرحله اول فقط خوراک گازی در برنامه‌ریزی‌های پروژه قرار گرفت. از دیگر ویژگی‌های پتروشیمی کیان برنامه‌ریزی برای ۵ پلن از محصولات پترو می‌باشد که به همین دلیل به «مگا پروژه» تعریف شد.
زنجیره ارزش اجرای این طرح تولید اتیلن می‌باشد.طرح الفین ۱۲ کیان، یکی از بزرگ ترین پروژه پتروشیمی کشور و منطقه خاورمیانه است. طبق طرح توجیهی تهیه شده، رقم کل پروژه معادل سه و نیم میلیارد یورو ارزش‌گذاری شده و اعتبار نیاز دارد. همچنین مقرر شده است تا ۸۰ درصد منابع مالی مورد نیاز از طریق فاینانس (جذب سرمایه‌گذار) و مابقی آن یعنی ۲۰ درصد از طریق آورده سهامداران تامین اعتبار شود.
آخرین وضعیت پروژه پتروشیمی کیان
مهندس عبدالله یاوری مدیرعامل شرکت پتروشیمی کیان، در آخرین مصاحبه خود در مورد آخرین وضعیت پروژه پتروشیمی کیان این طور گفته :از آنجایی که «کیان» یکی از بزرگترین مگا پروژه‌های کشور در سطح خاورمیانه به حساب می آید، در ابتدا از ظرفیت شرکت لینده آلمان به عنوان یکی از معتبرترین لایسنسورها در دنیا برای طراحی و همچنین مرحله اجرا مورد استفاده قرار گرفت.
به دنبال آن یک قرارداد در قالب تیپ قراردادی EPC با این لایسنسور منعقد شد، اما در سال ۱۳۹۶ پس از آنکه ۶۰ درصد پروژه تا مرحله فید (عمده کار اصلی مهندسی) در حال انجام بود، به دلیل تحریم‌های موجود ادامه کار متوقف شد. در این مقطع مدیران شرکت تصمیم گرفتند از ظرفیت شرکتهای داخلی استفاده کنند.
لذا با شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت اویک (OIEC) وارد مذاکره شدند و کار در قالب EPC به این شرکت واگذار گردید.
میزان پیشرفت پروژه مهم کیان
مهندس یاوری درباره اینکه پروژه کیان تا کنون چند درصد پیشرفت فیزیکی و ساختاری داشته است؟ گفت: با توجه به تحریم‌های ظالمانه تحمیل شده به کشورمان و از سال ۱۳۹۶، این موضوع روی جذب فاینانسورها (سرمایه‌گذار) تاثیرگذار بوده که متاسفانه تا به امروز در خصوص جذب سرمایه‌گذار برای پیشبرد روند پروژه اقدامات منتج به نتیجه ای صورت نگرفته است.
یاوری ادامه داد: فاز اول پروژه دو بخش است،بخش الفین و بخش دوم HD پلی اتیلن سنگین، شایان ذکر است که بخش الفین تحت لیسانس لینده آلمان است اما لایسنس بخش hd هنوز تایید و نهایی نشده است ولی در افق‌های کاری شرکت در سال جاری این موضوع دیده شده است.
با ورود شرکت اویک (OIEC) از سال ۱۳۹۷ تا کنون، پروژه به دلیل عدم جذب فاینانسور پیشرفت قابل قبولی نداشته است، اما حسب نظر مدیران وقت در سال های ۹۷ و ۹۸ این تصمیم اتخاذ شد تا یک سری از کارهای زودهنگام در قالب بسته‌های کوچک با رقم‌های مالی کمتر در اولویت قرار بگیرد و خوشبختانه در همین ارتباط تا امروز ۲۴۰ میلیون یورو از محل منابع آورده سهامداران به پروژه تزریق شده است.
مهندس عبدالله یاوری می گوید: با توجه به اینکه شرکت اویک (OIEC) در پایان سال ۱۴۰۱ اعلام نمود به دلیل نبود سرمایه کافی و عدم تامین منابع مالی مورد نیاز نمی‌تواند پروژه را ادامه بدهد، روند کار متوقف شد.
از این رو بر آن شدیم از ابتدای سال ۱۴۰۲ پروژه را از حالت تعلیق خارج کنیم، برای این منظور با سهامداران و شرکت اویک (OIEC) وارد گفتمان شدیم.
همچنین تفاهم‌نامه‌ای را با MPC شرکت پتروشیمی مارون منعقد کردیم تا بتوانیم لایسنس hd (پلی اتیلن سنگین) را تهیه نماییم. یک نقشه راه نیز ترسیم کردیم تا مشکلات و آسیب‌های موجود را شناسایی و برای هر کدام یک راهکار مناسبی ایجاد نماییم.
در صورتی که منابع مالی مورد نیاز تامین شود تا پایان سال ۱۴۰۷ دو فاز الفین و پلی اتیلن سنگین به بهره‌برداری کامل خواهند رسید.
عاون برنامه ریزی و توسعه اقتصادی پتروشیمی پترو فرهنگ وعضو هیئت مدیره پتروشیمی کیان آخرین وضعیت پروژه پتروشیمی کیان را تشریح کرد و گفت: این پروژه متوقف نشده است اما روند پیشرفتش بسیار کند شده است.
معاون برنامه ریزی و توسعه اقتصادی پتروشیمی پترو فرهنگ هم در گفتگو با ایران خبر در خصوص آخرین وضعیت طرح پتروشیمی کیان که از آن به عنوان بزرگترین طرح منطقه عسلویه یاد می شود، گفت: این پروژه از سال ۹۵ تعریف شده است همان موقعی که هنوز برجام کامل نابود نشده بود و امکانات فایناسی وجود داشت، مسئولان این پروژه آن زمان تصمیم می گیرند از فایناسی اروپایی پروژه استفاده کنند. نمی شود کسی را مقصر دانست اما اگر همان موقع روی فایناس چین حساب باز می کردیم شاید شرایط بهتر بود اما این پروژه نتوانست و شرایط برجام هم خراب شد و یک قرارداد روی دستش ماند.
معاضدی افزود:پتروشیمی پترو فرهنگ سهام دار ۴۰درصدی پروژه است و مجموعه نفت و گاز پارسیان هم سهامدار۶۰درصدی دارد و طبیعا مدیریت شرکت با مجموعه پارسیان است و ما به عنوان هیئت مدیره کنترلی بر شرکت نداریم. انتظار می رفت مجموعه پارسیان به عنوان سهامداری که کنترل بیشتری داشت برای مهندسی مالی پروژه یک فکری بکند. در حال حاضر که در انتهای سال ۱۴۰۲هستیم هنوز تکلیف مهندسی مالی پروژه پتروشیمی کیان روشن نشده است و البته مذاکراتی داریم و بحث هایی را در مورد فایناس چین شروع کردیم اما هنوز مشخص نیست.
وی ادامه داد: در حال حاضر برای پروژه پتروشیمی کیان ۲۷۰میلیون یورو هزینه شده است و در یک شرایطی است که جلو رفتن پروژه مستلزم این است که بتوانیم مشخص کنیم فاینانس پروژه از کجا تامین شود.اختلاف نظری وجود دارد که تا کجای پروژه بدون فاینانس می توان جلو رفت، این جور پروژه ها بدون تامین مالی به ثمر نمی رسند.
معاضدی یکی از مشکلات پیش روی پروژه پتروشیمی کیان را فرایند طولانی مدت انتخاب فاینانسور (سرمایه‌گذار) عنوان کرد و گفت:پروژه بزرگی مثل پتروشیمی کیان تامین مالی آن فقط از طریق فاینانس خارجی امکانپذیر است و بانک های داخلی توان تامین مالی این پروژه ها را ندارند. از چند مسیر برای تامین مالی در حال مذاکره هستیم و از جمله فاینانس چین چون پروژه کیان در اولویت سرمایه‌گذاری کشور قرار دارد و یکی از امیدواری های پروژه انتخاب فایناس خارجی است .
عضو هیئت مدیره پتروشیمی کیان در پاسخ به این سئوال که در این سالها پروژه پتروشیمی کیان چقدر پیشرفت داشته است گفت: در حال حاضر۱۶ درصد در فاز اول پروژه پیشرفت داشتیم و در واقع بخش های مهندسی پروژه انجام شده است.پروژه پتروشیمی کیان متوقف نشده است اما پیشرفتش کند شده است.متاسفانه دوستان شرکت پارسیان و شرکتهای بالا دستی فرافکنی می کنند که پتروفرهنگ پول به پروژه نمی‌آورند و پروژه متوقف شده که خیلی حرف درستی نیست ما از این ۲۷۰ میلیاردی که در پروژه هزینه شده ۶ تا ۸ میلیون دلار از مجموعه پارسیان عقب هستیم.
وی با بیان اینکه از نهاد های دولتی انتظار داریم در برخی از قوانینی که موجب طولانی شدن روند کارها شده تجدید نظر کنند، تصریح کرد:پروژه ای در این ابعاد بدون تسهیلات بخش دولتی و فاینانس به جایی نمی رسد همین خط اعتباری ایران و چین که برقرار شود ،هم به سهامداران پروژه که بخشی از آن بازنشستگان نیروهای مسلح در پارسیان و بخشی هم فرهنگیان سود خواهد رسید و هم اینکه در زنجیره صنعت پتروشیمی، موادی تولید خواهد شد که نقش استراتژیک داشته است و به رشد اقتصادی در کشور کمک می کند. تولید محصولات پروژه پتروشیمی کیان به نوعی به صنایع پایین دست کمک خواهد کرد و موجب ورود ارز به کشور خواهد شد.درست است این پروژه مربوط به بخش خصوصی است اما از آنجایی که شعار دولت حمایت از بخش خصوصی است انتظار ما از دولت این است که با مرتفع نمودن پیچیدگی‌های اخذ مجوز، روند جذب سرمایه‌گذار را تسهیل نمایند.
معاضدی افزود:پتروشیمی پترو فرهنگ سهام دار ۴۰درصدی پروژه است و مجموعه نفت و گاز پارسیان هم سهامدار۶۰درصدی دارد و طبیعا مدیریت شرکت با مجموعه پارسیان است و ما به عنوان هیئت مدیره کنترلی بر شرکت نداریم. انتظار می رفت مجموعه پارسیان به عنوان سهامداری که کنترل بیشتری داشت برای مهندسی مالی پروژه یک فکری بکند. در حال حاضر که در انتهای سال ۱۴۰۲هستیم هنوز تکلیف مهندسی مالی پروژه پتروشیمی کیان روشن نشده است و البته مذاکراتی داریم و بحث هایی را در مورد فایناس چین شروع کردیم اما هنوز مشخص نیست.
وی ادامه داد: در حال حاضر برای پروژه پتروشیمی کیان ۲۷۰میلیون یورو هزینه شده است و در یک شرایطی است که جلو رفتن پروژه مستلزم این است که بتوانیم مشخص کنیم فاینانس پروژه از کجا تامین شود.اختلاف نظری وجود دارد که تا کجای پروژه بدون فاینانس می توان جلو رفت، این جور پروژه ها بدون تامین مالی به ثمر نمی رسند.
معاضدی یکی از مشکلات پیش روی پروژه پتروشیمی کیان را فرایند طولانی مدت انتخاب فاینانسور (سرمایه‌گذار) عنوان کرد و گفت:پروژه بزرگی مثل پتروشیمی کیان تامین مالی آن فقط از طریق فاینانس خارجی امکانپذیر است و بانک های داخلی توان تامین مالی این پروژه ها را ندارند. از چند مسیر برای تامین مالی در حال مذاکره هستیم و از جمله فاینانس چین چون پروژه کیان در اولویت سرمایه‌گذاری کشور قرار دارد و یکی از امیدواری های پروژه انتخاب فایناس خارجی است .
عضو هیئت مدیره پتروشیمی کیان در پاسخ به این سئوال که در این سالها پروژه پتروشیمی کیان چقدر پیشرفت داشته است گفت: در حال حاضر۱۶ درصد در فاز اول پروژه پیشرفت داشتیم و در واقع بخش های مهندسی پروژه انجام شده است.پروژه پتروشیمی کیان متوقف نشده است اما پیشرفتش کند شده است.متاسفانه دوستان شرکت پارسیان و شرکتهای بالا دستی فرافکنی می کنند که پتروفرهنگ پول به پروژه نمی‌آورند و پروژه متوقف شده که خیلی حرف درستی نیست ما از این ۲۷۰ میلیاردی که در پروژه هزینه شده ۶ تا ۸ میلیون دلار از مجموعه پارسیان عقب هستیم.
وی با بیان اینکه از نهاد های دولتی انتظار داریم در برخی از قوانینی که موجب طولانی شدن روند کارها شده تجدید نظر کنند، تصریح کرد:پروژه ای در این ابعاد بدون تسهیلات بخش دولتی و فاینانس به جایی نمی رسد همین خط اعتباری ایران و چین که برقرار شود ،هم به سهامداران پروژه که بخشی از آن بازنشستگان نیروهای مسلح در پارسیان و بخشی هم فرهنگیان سود خواهد رسید و هم اینکه در زنجیره صنعت پتروشیمی، موادی تولید خواهد شد که نقش استراتژیک داشته است و به رشد اقتصادی در کشور کمک می کند. تولید محصولات پروژه پتروشیمی کیان به نوعی به صنایع پایین دست کمک خواهد کرد و موجب ورود ارز به کشور خواهد شد.درست است این پروژه مربوط به بخش خصوصی است اما از آنجایی که شعار دولت حمایت از بخش خصوصی است انتظار ما از دولت این است که با مرتفع نمودن پیچیدگی‌های اخذ مجوز، روند جذب سرمایه‌گذار را تسهیل نمایند.
یاوری می گوید : یکی از مشکلات پیش روی ما، فرایند طولانی مدت انتخاب فاینانسور (سرمایه‌گذار) است.در حال حاضر ۵ بسته پیشنهادی برای جذب سرمایه گذار در اختیار داریم که در مرحله مذاکره با آنها هستیم.
به طور مثال شرکت فکور صنعت، یک بسته پیشنهادی فاینانسور از یکی از بانک‌های آلمانی و … از سرمایه‌گذارانی هستند که متقاضی حضور در پروژه کیان می باشند.
البته جذب فاینانسور به صورت میانگین بین یک تا دو سال زمان می‌برد که این مهم مزیدی بر کندی پیشرفت پروژه شده است.
بر همین اساس در این برهه با اتخاذ تصمیمات مدیریتی و با مشورت و همراهی سهامداران در حال پیشبرد پروژه هستیم.
مهندس یاوری در ادامه این گفتگو اذعان نمود: از مجلس محترم به عنوان نهاد قانونگذار انتظار داریم در برخی از قوانینی که موجب طولانی شدن روند کارها شده تجدید نظر بفرمایند. وی ادامه داد، در فرآیند جذب فاینانسور لازم است مجوزهایی را اخذ نماییم که برای گرفتن این مجوزها چندین وزارتخانه دخیل هستند.
وزارتخانه های نفت، صمت، اقتصاد و همچنین بانک مرکزی، بانک عامل، سازمان محیط زیست، پتروشیمی و …، و گرفتن برخی از این مجوزهای زمان بر موجب از دست رفتن فاینانسور می‌شود.
چرا که هیچ سرمایه‌گذاری نمی‌تواند ماه‌ها سرمایه خود را معطل بگذارد. از آنجایی که شعار دولت حمایت از بخش خصوصی است انتظار ما از مجلس محترم و دولت محترم این است که با مرتفع نمودن پیچیدگی‌های اخذ مجوز، روند جذب سرمایه‌گذار را تسهیل نمایند.
مدیر عامل شرکت کیان اضافه کرد: بر اساس قانون حمایت از تولید داخلی، اگر شرکتی ۷۰ درصد از محصولات خود را در داخل کشور تولید نمود به عنوان یک شرکت داخلی شناخته می‌شود و باید از سوی نهادهای ذیربط مورد حمایت قرار بگیرد. حال انتظار این است که دولت با نظارت کافی و با تخصیص ارزی که به شرکت داده شده، صرفاً به دنبال رفع تعهد ارزی در مرحله واردات کالا نباشد بلکه در کنار آن، دو بخش مهندسی و بخش اجرا که دو فاز مهم npc هستند را نیز در نظر بگیرد.
گفتنی است تاخیر در زمان بهره‌برداری فازهای مهم الفین و صنایع فرآورده زیردستی و پلن‌های ۵ گانه این مجتمع، موجب هدر رفت منابع و رکود سرمایه خواهد شد. تعیین تکلیف برای پروژه هایی که سال هاست بلاتکلیف و نیمه کاره باقی مانده امری ضروری برای صنعت پتروشیمی کشور است.
