گروهی از محققان مرکز نورث وسترن مدیسین(Northwestern Medicine) این فرصت را یافتند تا به‌طور مستقیم مایع ریه بیماران مبتلا به کووید بستری در بیمارستان را تجزیه و تحلیل کنند. آنان پس از مقایسه سلول‌های ایمنی ریه با نمونه‌های ذات‌الریه جمع‌آوری شده قبل از همه‌گیری دریافتند که ذات‌الریه کووید با ذات‌الریه معمولی متفاوت است.
ذات‌الریه کووید سلول‌های ایمنی را در ریه می‌رباید و از آن برای انتشار در سراسر اندام طی چند روز یا چند هفته استفاده می‌کند. در حالی که ذات‌الریه معمولی نواحی بزرگی از ریه را آلوده می‌کند، کووید تنها چندین نواحی کوچکتر از ریه‌ها را در بر می‌گیرد. دانشمندان این تسخیر ریه را مانند آتش‌سوزی در جنگل توصیف کردند که با آتش‌سوزی در یک منطقه کل جنگل تهدید می‌شود.
به این ترتیب عفونت به آرامی در سراسر ریه حرکت می‌کند، به ظرفیت تنفس آسیب می‌رساند و سپس با تب، فشار خون پایین به فرایند آسیب به هر کدام از اندام بدن دامن می‌زند. بیماران بستری در بیمارستان به دلیل مدت زمانی که بیماری طول می‌کشد، با عوارض مواجه می‌شوند؛ البته نه به این دلیل که ذات‌الریه کووید یک بیماری ذاتا شدیدتر از ذات‌الریه معمولی است.
چه کسانی به ذات‌الریه کووید بیشتر مبتلا می‌شوند؟
افراد مبتلا به دیابت، آسم متوسط تا شدید، بیماری ریوی، فشار خون بالا، بیماری قلبی، مشکلات کبدی و سرطان بیشتر به این نوع ذات‌الریه مبتلا می‌شوند.
این افراد در معرض خطر بالایی برای تجربه نوعی ذات‌الریه کووید منجر به بستری شدن دارند.
البته مطالعه‌ای که در سپتامبر ۲۰۲۱ منتشر شد، نشان می‌دهد دیابت مشکل پزشکی اصلی مرتبط با کووید ۱۹ در سطح جهان است.
محققان در دانشگاه علوم پزشکی همدان در ایران نیز می‌گویند: این احتمال وجود دارد که دیابت بتواند شدت بالای ذات‌الریه را پیش‌بینی کند. مرگ و میر ناشی از عفونت ریه میان بیماران دیابتی در مقایسه با بیماران غیردیابتی به طور قابل ملاحظه‌ای بیشتر است.
دیابت همچنین به شدت با نابرابری‌های اجتماعی اقتصادی و نژاد مرتبط است؛ به این معنا که احتمال بیشتر می‌رود جمعیت خاصی از افراد در نهایت با کووید شدید در بیمارستان بستری شوند.
چه مدت طول می‌کشد تا بهبودی حاصل شود؟
بهبودی تا یک سال برای اقلیتی از مردم زمان می‌برد اما همچنان مطالعات بیشتری برای درک اثرات طولانی‌مدت مورد نیاز است. به طور کلی احتمال ابتلا به این مورد برای هر فردی که به تازگی به بیماری مزمن انسداد ریوی مبتلا شده که حاصل آن افزایش احتمال التهاب است و همچنین افرادی که پاسخ ایمنی پایین‌تری دارند و یا در معرض خطر بالایی برای تجربه ذات‌الریه کووید و بستری شدن در بیمارستان هستند، بیشتر خواهد بود.
در تحقیقی که توسط انجمن رادیولوژی آمریکای شمالی در مارس ۲۰۲۲ انجام شد، گروهی دریافتند که ۶۳ درصد از بیماران مبتلا به ناهنجاری‌های قفسه سینه پس از گذشت ۶ ماه از ابتلا بهبود بیشتری نشان ندادند. آنان همچنین دریافتند که مردان بیماران بالای ۶۰ سال و افرادی که کووید شدید دارند، حتی پس از یک سال کامل از زمان ابتلا به احتمال زیاد به مشکلات ریوی مبتلا هستند.
برخلاف این مطالعه دیگری در سال ۲۰۲۱ نشان داد که یک‌سوم از عملکرد ریه بیماران حتی یک سال کامل پس از تجربه ذات‌الریه مرتبط با ویروس کاهش یافته است. علی‌رغم یافته‌های انجمن رادیولوژی آمریکا در این مطالعه از دست دادن عملکرد ریه در زنان بیشتر از مردان بود.
دکتر مارک جونز، دانشیار پزشکی تنفسی در دانشگاه ساوتهمپتون و یکی از محققان مطالعه دوم، در این خصوص گفت: به نظر می‌رسد اکثر بیماران مبتلا به ذات‌الریه شدید کووید به طور کامل بهبود می‌یابند؛ اگرچه برای برخی از بیماران ماه‌ها طول کشید. بیشتر احتمال دارد که زنان کاهش مداوم در تست‌های عملکرد ریه داشته باشند و برای درک اینکه آیا تفاوت جنسی در نحوه بهبودی بیمار وجود دارد یا خیر، تحقیقات بیشتری لازم است.
همچنین هنوز نمی‌دانیم پس از ۱۲ ماه چه اتفاقی می‌افتد و این مورد به مطالعه مداوم نیاز دارد.
نتایج این تحقیق در نشریه The Lancet Rheumatology منتشر شده است.
