تبادل پیام بین ایران و امریکا درباره 3 موضوع نهایی
جدیدترین دور تازه مذاکرات وین دوشنبه هفته گذشته در حالی به پایان رسید که کشورهای اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در مذاکرات حضور نداشتند اما «انریکه مورا»، هماهنگ کننده اروپایی مذاکرات و نمایندگان چین، روسیه به همراه مذاکره کنندگان ایران و ایالات متحده در آن حضور یافتند. در جریان همین مذاکرات، هیأت ایرانی دیدگاههای خود پیرامون موضوعات اختلافی باقی مانده را ارائه کرد و پس از آن بود که «مورا» متن پیشنویسی را به همه طرفها ارائه کرد و خواستار اعلام نظر پیرامون این متن پیشنهادی شد. در پی این تحول، هیأتهای ایرانی و امریکایی به پایتختها بازگشتند و مشورت در بالاترین سطح در پایتختها آغاز شد. امیرعبداللهیان در نشستی که روز گذشته به مناسبت روز خبرنگار برگزار کرد، خبر داد که ایران و امریکا الان به صورت مشخص درباره 3 موضوع با امریکا در حال تبادل پیام هستند و طی روزهای آینده آخرین نظرات خود را اعلام میکنند. وزیر خارجه با بیان اینکه به صراحت به امریکا گفتیم اگر نظرات ما روی این سه موضوع که نظرات منطقی است تأمین شود، آمادگی داریم وارد مرحله اعلام توافق بشویم، تأکید کرد: «در این صورت نشست جمع بندی را با حضور وزرای خارجه در وین برگزار میکنیم و مراحل بعدی را براساس جدول زمانبندی و توافقی که داریم پیش خواهیم برد.»
انعطاف شفاهی امریکا در 2 مورد
رئیس دستگاه دیپلماسی در توضیح بیشتر درباره جزئیات تحولات جاری با بیان اینکه طرف امریکایی در مذاکرات اخیر وین در حد نسبی در 2 موضوع انعطاف شفاهی خود را بیان کرده است، افزود: «اما این موافقت باید تبدیل به متن شود. این در حالی است که موضوع سوم به تضمینها باز میگردد و برای ایران حائز اهمیت بسیاری است و ما باید گارانتی و انعطاف لازم و واقعبینی امریکا را داشته باشیم.» امیرعبداللهیان با یادآوری اینکه روزهای آینده روزهای مهمی برای توافق هستهای است، تصریح کرد: «اگر امریکا انعطاف نشان دهد در روزهای آینده به نقطه توافق میرسیم. اگر نشان ندهد دنیا به آخر نخواهد رسید. آنها از «پلان B» صحبت میکنند، ما هم «پلان B» خود را داریم.»
موضوع اساسی لغو تحریمها
وزیر خارجه همچنین با بیان اینکه «الان در نقطهای هستیم که شاید در شروع پایان توافق هستیم»، یادآور شد: «آنچه بین ما و امریکا باید انجام شود، موضوع اساسی لغو تحریمهاست. تمام منافع ما روی این است ولی در مدیریت بحث هستهای باید یکسری چیزها را از دست بدهیم که بتوانیم این طرف چیزهایی را در حوزه تحریم به دست بیاوریم.» امیرعبداللهیان این را هم افزود: «به صراحت به پیام امریکاییها که گفته بودند در آستانه انتخابات هستیم و مشکل بنزین داریم و در حوزه انرژی مشکل داریم و کمک کنید، پاسخ دادیم برای اینکه قدم نهایی را برداریم حتماً طرف امریکایی باید انعطاف نشان دهد. ما در همه مراحل مذاکره در موضوعاتی که میتوانستیم، انعطاف نشان دادیم و امریکا این امر را بخوبی میداند و الان نوبت انعطاف این کشور است.» امیرعبداللهیان در نهایت خبر داد که ایران جمعبندی خود را تا پایان روز 24 مرداد (ساعت 24 شب گذشته) به هماهنگ کننده اتحادیه اروپا ارائه میدهد.
محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور نیز با اعلام اینکه امریکا از هدف استراتژیک خود در خروج از توافق ۲۰۱۵ و اعمال سیاست فشار حداکثری عقبنشینی کرد، در صفحه توئیتر خود تصریح کرد: «امریکا به دنبال ۱- برجام ابدی و ۲- مذاکرات منطقهای و موشکی بود که نهایتاً از جاهطلبیهای خود عقب رانده شد.»
سیاست خارجی وابسته به توافق ۲۰۱۵ نیست
افزوده شدن بر تلاشها جهت احیای توافق هستهای و رفع تحریمهای ناعادلانهای که امریکا در روند بدعهدی خود در قبال ایران در پیش گرفت، در حالی است که مقامهای کشورمان تأکید دارند که تنها بخشی از توجه دولت به گرهگشایی از پرونده هستهای ایران دوخته شده است. در همین چهارچوب سیاست خارجی دولت سیزدهم نه تنها از راهبرد مبتنی بر تقویت قدرت و سیاست منطقهای و توسعه مناسبات اقتصادی خود با کشورهای پیرامونی پا پس نکشیده که در همین مدت نشان داده حیات اقتصادی خود را به نگاه واشنگتن جهت لغو تحریمها و اجرای برجام گره نزده و در رویدادهای محیط پیرامونی خود نه یک تماشاگر صرف بلکه عاملی تأثیرگذار است. رویکردی که از یک سو خود را در شکست نظام سفت و سخت تحریمی امریکا و از سوی دیگر در قرار گرفتن ایران در مجموعه روابط اقتصادی با بلوکهای قدرتمند آسیا نشان داده است. در چنین شرایطی است که این واقعیت هویدا شده تهران چندان نسبت به تحولاتی که در مذاکرات احیای برجام در وین میگذرد نگرانی ندارد و حاضر به پذیرش توافق شتابزدهای نیست که اجرای تعهدات آن تابعی از رفتارهای متناقض رؤسای جمهور مستقر در واشنگتن باشد. در همین ارتباط محمد جمشیدی، معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور با بیان اینکه «آقای رئیسی در سال نخست ریاست جمهوری خود ثابت کرد که سیاست خارجی دولت، وابسته به توافق ۲۰۱۵ نیست»، در پیامی توئیتری نوشت: «سیاست همسایگی رئیس جمهور، موجب رشد چشمگیر تجارت خارجی، افزایش حد نصاب در حمل و نقل، عضویت در سازمانهای عمده منطقهای و توافقات در حوزه مالی و بانکی شده است که زمین بازی را تغییر میدهد.» او افزود: «این تغییر پارادایمی به سمت چندجانبهگرایی اقتصادی که مبتنی بر مفهوم راهبردی خنثیسازی تحریمها بوده، جواب داده است.»
تا 570 درصد افزایش تجارت داشتیم
امیرعبداللهیان نیز در نشست روز گذشته خود به این مهم اشاره داشت و یادآور شد: «در حوزه حجم تبادل تجاری با همسایگان و غیرهمسایگان از حوزه آسیا، امریکای لاتین تا اروپا و آفریقا از ۳۷ درصد تا ۵۷۰ درصد حجم تبادل تجاری ما افزایش یافته است.» او با بیان اینکه «همه اروپا را سه کشور عضو برجام ندیدیم و سراغ سایر کشورها رفتیم و آنها هم سراغ ما آمدند»، تصریح کرد: «در حوزههای دیگر توانستیم سیاست در ارتباط با اروپا و همکاری با اروپا را تا حدی پیش ببریم که برخی شرکتهای متوسط اروپایی در یک سال گذشته در ایران اقدام به سرمایهگذاری کرده و پروژههایشان را افتتاح کردند و خودشان راهکارهایی را دنبال کردند تا بتوانند با وجود تحریم مشکلشان را حل کنند و در تعاملی که با هم داشتیم این موضوع دنبال شد.» او همچنین اعلام کرد که در حوزه اروپا در یک سال گذشته در برخی از کشورهای اروپایی با وجود تحریمها حجم تبادل تجاری از ۳۵ درصد به ۱۸۰ درصد افزایش یافته است.
در همین حال با افزایش احتمالات مبنی بر حل و فصل موضوع توافق هستهای در وین، «میخائیل اولیانوف»، مذاکرهکننده ارشد این کشور در مذاکرات وین تأکید کرد کشورش هرگز مانعی برای احیای برجام نبوده و نخواهد بود. او یک روز پیش از این نیز در یک نشست خبری با بیان اینکه متن سند احیای برجام تقریباً به طور کامل مورد توافق قرار گرفته است، تأکید کرده بود که «ایران تنها در مورد چند کلمه از متن، سؤالاتی را مطرح کرده و در مورد بقیه متن میتوان گفت توافق صورت گرفته است.»
بــــرش
در جلسه فوقالعاده شورای عالی امنیت ملی با حضور علی باقری تأکید شد
ادامه مذاکرات تا حصول نتیجه براساس مطالبات قانونی
در جلسه فوقالعاده بعد از ظهر دیروز دوشنبه، شورای عالی امنیت ملی که به ریاست آیتالله رئیسی رئیس جمهور تشکیل شد، گزارش مبسوطی از سوی علی باقری مذاکرهکننده ارشد کشورمان درخصوص گفتوگوهای مرتبط با رفع تحریمها به اعضای شورا ارائه شد.
باقری در این جلسه ضمن تشریح روند دور اخیر گفتوگوها در وین که ۵ روز ادامه داشت، توضیحات کاملی پیرامون محتوای ایدههای طرح شده از سوی «انریکه مورا» معاون هماهنگکننده اتحادیه اروپایی ارائه کرد. باقری در ادامه ضمن تشریح روند بررسی ایدهها در تهران گفت: بر اساس راهبردهای تعیین شده، پایان دادن به ادعاهای سیاسی مرتبط با مسائل پادمانی و ایجاد ضمانتهای لازم برای اطمینانیابی از پایداری انتفاع اقتصادی ایران از توافق، محور گفتوگوهای هیأت مذاکرهکننده در وین بوده است.
مذاکرهکننده ارشد کشورمان افزود: جلسات متعدد کارشناسی درخصوص بررسی ایدههای ارائه شده از سوی هماهنگکننده اتحادیه اروپایی از بدو بازگشت هیأت مذاکرهکننده جمهوری اسلامی ایران به تهران برگزار شد و جمعبندی نظرات کارشناسی در حال تدوین نهایی است. در جلسه دیروز، اعضای شورای عالی امنیت ملی ضمن قدردانی از تلاشهای شبانهروزی رئیس و اعضای هیأت مذاکرهکننده ایران، بر تداوم اقدامات این هیأت و سایر دستگاههای ذیربط تا حصول نتیجه نهایی بر اساس مطالبات قانونی کشورمان تأکید کردند.