سودان چرا به کشور جنگ زده تبدیل شد؟

کد مطلب: 183470

تاریخ انتشار : يکشنبه ۲۷ فروردين ۱۴۰۲ ساعت ۱۰:۵۴

ایران خبر؛سومین کشور بزرگ آفریقا و دومین کشور بزرگ جهان عرب باز هم میدان درگیری‎های تازه است؛ درگیری مسلحانه تمام عیاری که  بنا بر اعلام منابع پزشکی سودان، تا کنون بیش از 300 کشته و هزاران زخمی بر جای گذاشته است.

شرایط بحرانی سودان را در آستانه جنگ داخلی قرار داده و تجزیه و تقسیم نیز کشور را تهدید می‌کند. سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و شماری از کشورهای غربی و عربی و آفریقایی، با محکوم کردن خشونت‌های جاری در سودان، خواستار توقف درگیری، اعلام آتش‌بس و مذاکرات میان طرف‌های درگیر شده‌اند.

اما نیروهای مسلح درگیر یا نیروی واکنش سریع چه کسانی هستند؟
 
علت درگیری در سودان چیست؟

پژوهشگران سیاسی دلیل بروز درگیری در سودان میان ارتش و نیروهای واکنش سریع را مدت زمان مورد نظر در توافقنامه سیاسی انحلال نیروهای واکنش سریع می‌دانند، زیرا ارتش می‌خواست ظرف یک سال این نیروها را منحل و در خود ادغام کند در حالی که این نیروها خواستار انحلال ظرف ده سال بودند و علت اینکه نیروهای واکنش سریع با نظر ارتش مخالفت کردند، برحورداری آنها از نیرو و تسلیحات و همچنین حمایت برخی از قدرت های منطقه ای بود.

پژوهشگران سیاسی تصریح کردند که سودان دیگر نمی‌تواند دو نیرویی را بپذیرد که بر سر قدرت جنگ دارند، به‌ویژه اینکه منطقه به سمت حل بحران‌های موجود پیش می‌رود، بنابراین باید تصمیم‌گیری می‌شد که یکی از این دو نیرو به قیمت حذف دیگری باقی بماند یعنی یا بقای ارتش و اجرای توافق سیاسی یا به قدرت رسیدن شبه نظامیان موسوم به "واکنش سریع" در عرصه سیاسی سودان.

علت برقرار نماندن آتش بس برای مدت طولانی بین نیروهای واکنش سریع و ارتش این است که مهمات و تسلیحات طرف های درگیر به پایان نرسیده و یکی از دو طرف دیگری را شکست نداده است.

محققان سیاسی تاکید می‌کنند که بین ارتش و نیروهای واکنش سریع توازن قدرت وجود دارد و این توازن سودان را به سوی درگیری‌های طولانی‌مدت و مخرب می کشاند زیرا هیچ یک از آن دو نمی‌تواند نبرد را به سرعت به سود خود پایان دهد. خطرناک ترین اتفاق در بحران کنونی سودان این است که هیچ کدام از دو طرف نبرد از حمایت مردمی و اجتماعی برخوردار نیستند، بنابراین سودان بین دو نیروی منفور قرار گرفته است که بر سر منافع، ثروت و قدرت می جنگند.

عامل شروع جنگ در سودان

کارشناسان سیاسی عامل شروع جنگ در سودان را، بروز اختلافات شدید بین حمیدتی و البرهان بر سر تقسیم قدرت می دانند. آنها معتقدند که حمیدتی تلاش می کرد سهمی عمده و مهم در ترکیب قدرت به دست بیاورد اما وقتی که به خواسته خود نرسید دست به دامان برخی کشورهای عربی و خارجی شد. این امر سروع جنگ بین ارتش و نیروهای واکنش سریع را به دنبال داشت؛ جنگی که قربانی اصلی آن ملت سودان هستند.

کارشناسان سیاسی خاطرنشان می کنند که از زمانی که نفت در سودان کشف شد، این کشف جدید در کنار منابع طبیعی دیگر آن همچون طلا و آب، این کشور را به کانون تنش و ناآرامی تبدیل کرد. کارشناسان تصریح می کنند که در این بین واشنگتن ترجیح می دهد با ادامه درگیری و ناآرامی در این کشور، شرایط برای تشکیل فضای جدید و تضعیف آن در جهت تأمین مطامع رژیم صهیونیستی فراهم آید.

کارشناسان سیاسی می گوید برخی طرفها اصرار دارند که حمیدتی را به قدرت برسانند چون او را قدرتمند و واقع گرا می دانند و معتقدند که می توانند از طریق او و با تکیه بر جایگاه استراتژیک سودان در منطقه و دست اندازی بر منابع غنی ثروت این کشور، خود به نفوذ سیاسی در منطقه دست یابند.
کارشناسان سیاسی مصری نیز معتقدند که نیروهای واکنش سریع در زمان عمر البشیر شکل گرفته و حامی و پشتیبان رسمی ارتش سودان در دارفور بود و به همین دلیل حمیدتی در دادگاه جنایی به عنوان متهم ردیف دوم در بحران دارفور شناخته شد. به اعتقاد این کارشناسان نیروهای واکنش سریع می بایست پس از حل بحران دارفور منحل شده و در ارتش ملی ادغام می شدند.

این گروه از کارشناسان معتقدند که درگیری های جاری در سودان، درگیری بر سر قدرت است. آنها خاطرنشان می کنند که حمیدتی می خواهد وضعیت جدیدی را در جنگ قدرت ایجاد کند.

آنها راه حل بحران سودان را در ادغام نیروهای واکنش سریع در ارتش می دانند یا اینکه حمیدتی را متقاعد کنند که در فرآیند سیاسی به تنهایی و بدون نیروهایش حضور داشته باشد.

کارشناسان سیاسی می گویند وجود دوگانه ارتش و نیروهای واکنش سریع در بدنه نیروهای مسلح سودان، عامل اصلی بی ثباتی در این کشور است.
آنها معتقدند که ارتش، به عنوان نیروهای نظامی رسمی و قانونی سودان و نیروهای واکنش سریع به عنوان نیروهای غیر رسمی و "شبه نظامی" به هیچ وجه نمی توانند با هم کنار بیاییند.

به گفته کارشناسان سیاسی، نیروی واکنش سریع در سال 2013 به عنوان نیروهای ذخیره و پشتیبان حکومت شکل گرفت و نقش مشخص آن، مقابله با شورشیان در دارفور بود. اما با سرنگونی عمر البشیر، نوعی تفاهم و همکاری بین این نیرو و ارتش شکل گرفت. وقتی قرار شد قدرت به غیر نظامیان انتقال یابد، ارتش با سرپیچی از این موضوع، قدرت را در انحصار خود گرفت و شورای نظامی به فرماندهی عبد الفتاح البرهان و معاونش حمیدتی، کشور را به طور کامل به کنترل خود درآوردند.

به گفته این کارشناسان، ارتش سودان به دلیل مجهز بودن به سلاح سنگین و نیروی هوایی، جنگ را به نفع خود پایان دهد اما مشکل اینجاست که نیروهای واکنش سریع در مناطق مسکونی استقرار یافته اند.
روزنامه نگاران سودانی نیز معتقدند که درگیری جاری در سودان، طرف پیروز ندارد و طرف پیروز آن هم شکست خورده است. در این بین تنها ملت سودان هستند که در آتش این جنگ قربانی می شوند.

این روزنامه نگاران خاطرنشان کرده اند که جز خونریزی و ویرانی زیرساخت های کشور، هیچ افق روشنی برای پایان این جنگ نمی بینند. زیرا مجموع این جنگ در مناطق مسکونی در جریان است و هر گونه مداخله خارجی فقط باعث تشدید و ادامه درگیری ها می شود.

 راه حل بحران در سودان

محققان سیاسی معتقدند که بحران سودان به مرحله برگشت ناپذیری رسیده است و راه حل این بحران فقط به دست مردم سودان یا به دست یک نیروی منطقه ای است.

تحلیلگران سیاسی نیز می گویند مردم سودان که ثروت و قدرتشان به یغما رفته است، نگران درگیری های نظامی مداوم بین ارتش و نیروهای واکنش سریع نیستند، زیرا آنها به دنبال یک دولت غیرنظامی هستند که کشور را از بحران مزمن خارج کند.


افکار عمومی سودان و نیز ملت های عرب، ارتش سودان و نیروهای واکنش سریع را محکوم می کنند زیرا آن دو را عامل سقوط روند راه حل سیاسی در سودان می دانند.

کارشناسان سیاسی معتقدند که هیچ یک از دو نیروی متخاصم در سودان برای در دست گرفتن سکان قدرت صلاحیت ندارند و این مردم سودان هستند که باید سرنوشت کشور را رقم بزنند.

گزارش از مرضیه عابدی


 

 

 

 

تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.

  توليد شده توسط نرم افزار جامع ”استوديو خبر“