کد مطلب: 52748

تاریخ انتشار : سه شنبه ۶ بهمن ۱۳۹۴ ساعت ۱۹:۳۱

به گزارش ایران خبر،محمد طاهری ،معاون اداره دوم غرب اروپا وزارت امور خارجه نوشته است: رئیس جمهوری اسلامی ایران در نخستین سفر رسمی خود به اروپا، به دعوت ماتئو رنتزی نخست‌وزیر ایتالیا به این کشور سفر کرد. این سفر علاوه بر دیدارهای رئیس جمهوری کشورمان و هیأت همراه با مقام‌های عالی‌رتبه سیاسی و اقتصادی ایتالیا، به عنوان گامی بلند در تقویت روابط تاریخی دو کشور در شرایط نوین دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی از اهمیت بالایی برخوردار است.

طاهری در ایران نوشت:شاید بتوان آغاز سفر اروپایی رئیس دولت تدبیر و امید به ایتالیا را در پرتو روابط تاریخی فعال و پویا و نقاط اشتراک فرهنگی دو کشور و نقش پیشتاز این کشور در بین کشورهای اتحادیه اروپایی در زمینه توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران تفسیر کرد.

ایران و ایتالیا به عنوان دو کشور محوری در دو منطقه استراتژیک خاورمیانه و اروپا با برخورداری از پیشینه فرهنگی و تاریخی مشترک، روابط طولانی و نیازها و دغدغه‌های مشترک، اکنون گام در مسیر توسعه مناسبات خود گذارده‌اند. روابط و پیوندهای نزدیک ایران و ایتالیا عامل نزدیکی دو کشور در برهه‌های مختلف بوده است.

آنچه اهمیت ایتالیا را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دوچندان می‌سازد موقعیت راهبردی این کشور به عنوان یکی از دروازه‌های ورود به اروپاست. تجربه دیرین روابط با ایتالیا پس از پیروزی انقلاب اسلامی حکایت از پذیرش عمومی همکاری با ایتالیا در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی دارد که البته این احساس به طور متقابل نزد مردم ایتالیا نیز وجود دارد.

*هیچ‌یک از سفرای ایتالیا در ایران، تهران را بدون احساس بغض در گلو ترک نکردند

روزنامه ایتالیایی «ایل سوله» در تحلیلی در این زمینه می‌نویسد: «روابط فرهنگی میان دو کشور بسیار زیاد است. هیچ‌یک از سفرای ایتالیا در ایران، تهران را بدون احساس بغض در گلو ترک نکردند و ایران همیشه در قلب‌هایشان جای خواهد داشت».

افزون بر نقاط اشتراک فرهنگی، دیدگاه‌های مشترک نسبت به صلح و امنیت منطقه‌ای و جهانی، تهدید تلقی کردن افراط گرایی و تروریسم و اشتراک دیدگاه‌های دو کشور در خصوص بحران‌های منطقه‌ای، هم بانی شدن ایتالیا با قطعنامه پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران در زمینه جهان عاری از خشونت و افراط، نوع رابطه دوستانه این کشور با ایران در دوران تحریمها در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی، جایگاه ایتالیا به عنوان یکی از چهار قدرت برتر عضو اتحادیه اروپایی و یکی از اعضای مهم «گروه ۸» و ظرفیت‌های همکاری اقتصادی در زمینه‌های انرژی، صنعت و زیر ساخت‌ها به این کشور به عنوان یکی از مقاصد اصلی توسعه مناسبات به اروپا وزن بخشیده است.
 
عملگرایی و نگاه مثبت دولت جدید ایتالیا به رهبری «ماتئو رنتزی» از حزب «دموکرات» نیز از عوامل مؤثر بر توسعه روابط دو کشور طی دو سال و نیم اخیر محسوب میشود. «لاپو پیستللی» قائم مقام وقت وزارت امور خارجه ایتالیا در مرداد ۱۳۹۲ بلافاصله پس از مراسم تحلیف ریاست جمهوری روحانی به تهران سفر کرد. پس از آن نیز وزیر امور خارجه این کشور سه بار به تهران سفر کرد و دولت این کشور تلاش‌های بی‌دریغی در زمینه حضور پررنگ و اثرگذاری ایران در نمایشگاه اکسپو انجام داد. روابط اقتصادی و فرهنگی دو کشور نیز از آن زمان سیر صعودی طی کرده و اسناد متعددی بین دو کشور به امضا رسیده است. سفرهای متعدد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به رم نیز از مهمترین تحولات زمینه‌ساز آغاز دوره جدید روابط ایران و ایتالیا به حساب می‌آید.

*تبادل هیأت‌های متعدد بین اتاق‌های بازرگانی

تعامل مثبت بخش‌های خصوصی و تبادل هیأت‌های متعدد بین اتاق‌های بازرگانی از دیگر نقاط قوت روابط دو کشور است که به تحولات مثبتی در زمینه تقویت روابط بین آنها در زمینه‌های اقتصادی کمک کرده است. در این میان جایگاه شرکت «انی» از اهمیت ویژهای برخوردار است که میتواند توازن بخش حضور سایر شرکت‌های نفتی اروپایی در میادین نفتی ایران باشد.
در مجموع، تحولات رخ‌داده در حوزه‌های روابط دوجانبه از حوزه همکاری‌های اقتصادی، علمی، فناوری، صنعتی، کشاورزی، فرهنگی و محیط زیست تا مناسبات سیاسی و رایزنی‌های منطقه‌ای طی دو سال اخیر و سفر تاریخی رئیس جمهوری اسلامی ایران در رأس یک هیأت عالی‌رتبه سیاسی و اقتصادی به «رم» شکوفایی مجدد روابط را نوید می‌دهد. این سفر با توجه به عزم و اراده مقام‌های دو کشور، نویدبخش دور تازه‌ای از روابط نه تنها با ایتالیا، بلکه با اروپاست.
 ایرنا هم نوشت: رییس جمهوری در صدر هیاتی بلندپایه قدم به قاره سبز گذاشت تا در سایه رویکرد تعامل سازنده در فضای پسابرجام، راه را برای همکاری بیشتر و بهبود مناسبات تهران و پایتخت های اروپایی هموار کند. این سفر ابتدا قرار بود بیست و سوم آبان ماه انجام گیرد اما به خاطر رویدادهای تروریستی پاریس به امروز موکول شد.

پس از گذشت نزدیک به یک دهه، این نخستین سفر رییس جمهوری ایران به اروپا است که به دنبال دعوت نخست وزیر و رییس جمهوری ایتالیا از روحانی صورت می گیرد.
روحانی در فضایی با مقام های این کشورها دیدار و گفت وگو می کند که پس از حل و فصل موضوع هسته ای ایران، بهبود و گسترش روابط با تهران به شدت مورد توجه اروپاییان قرار گرفته است و هیات های بلندپایه سیاسی- اقتصادی اروپایی ماهها است که یکی پس از دیگری زنجیره وار عازم تهران شده اند. بیست و هفتم دی ماه و با اعلان رسمی اجرای برجام و لغو تحریم ها دیگر مسایل گذشته پشت سر گذاشته شده است. بی تردید این رویداد تاثیر چشمگیری بر شروع فصلی تازه در روابط تهران و رم خواهد داشت.

*ریسمانس که نازک شد اما نگسست!

هرچند در طول 10 سال گذشته ریسمان روابط تهران- رم به شکل ملموسی نازک شد ولی به خاطر برخی مسایل مشترک از جمله پیشینه تاریخی مناسبات و حجم بالای همکاری های گوناگون طی سال های گذشته، هرگز تارهای این ریسمان از هم نگسست. به این ترتیب در اوج تحریم ها نیز مناسبات فرهنگی، تجاری و دیپلماتیک تهران- رم به رغم کاهش، متوقف نشد و روابط ایران و ایتالیا از نوسان های شدید در امان ماند.
 
اختلاف های هسته ای میان ایران و قدرت های جهان به ویژه آمریکا یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین مسایلی بود که طی دهه گذشته بر مناسبات ایران و جهان سایه افکنده بود. بنابراین، قطعنامه های شورای امنیت که از سال 2006 تا 2010 کشورهای عضو سازمان ملل متحد را به تحریم جمهوری اسلامی ایران ملزم می کرد باعث شد تا حجم مبادله های ایران و ایتالیا که پیشتر به بیش از هفت میلیارد یورو می رسید به حدود یک میلیارد یورو کاهش یابد.
 
هرچند ایتالیا به عنوان بازیگری تاثیرگذار در اتحادیه اروپا مطرح است اما از اعضای تروییکای اتحادیه (شامل انگلیس، آلمان و فرانسه) و همچنین عضو گروه 1+5 به شمار نمی رفت. در نتیجه به رغم تمایل ایتالیا به حل وفصل موضوع هسته ای ایران، رم نتوانست تاثیر چندانی بر حل و فصل اختلاف های هسته ای داشته باشد. البته شاید همین موضوع باعث شد که در آن مدت با وجود اختلاف ایران و غرب بر سر فعالیت های هسته ای ایران، پیوند روابط تهران- رم قطع نشود.
 
اکنون که جمهوری اسلامی ایران در فضای پسابرجام و مرحله اجرای لغو تحریم ها قرار گرفته، تمایل ایتالیا برای برقراری روابط دوجانبه قوی با ایران افزایش یافته است به امید آنکه با از سرگیری و ترمیم روابط، جایگاه پیشین خود را در زمینه های گوناگون به ویژه عرصه های اقتصادی و تجاری ایران بازیابد. سفر اسفندماه پارسال «فدریکا گوئیدی» وزیر توسعه اقتصادی ایتالیا به همراه «پائولوجنتیلونی» وزیر امور خارجه این کشور در صدر هیاتی تجاری- اقتصادی به تهران را می توان در این راستا تفسیر کرد.

*نخستین شریک تجاری ایران در اروپا پیش از اعمال تحریمها
 
همان طور که اشاره شد ایتالیا پیش از اعمال تحریم ها، سال ها به عنوان نخستین شریک تجاری ایران در اتحادیه اروپا به شمار می رفت و امروز نیز بستر ازسرگیری روابط در فضای پساتوافق به آسانی قابل هموار شدن است چرا که ظرفیت ها و زمینه های مشترک فراوانی برای همکاری میان تهران- رم وجود دارد. بنابراین با دیدار سران ایتالیا از ایران و در پی آن سفر روحانی به رم چه بسا خونی تازه در رگ های ارتباطی این 2 کشور جریان یابد.

در این زمینه، حوزه هایی همچون خودروسازی، حمل و نقل، امور زیربنایی و ساخت و ساز از مواردی است که بر اشتیاق 2 کشور برای همکاری می افزاید. همچنین اهمیت همکاری در حوزه انرژی نیز می تواند علاقه مندی ایران و ایتالیا را به ازسرگیری روابط گذشته افزایش دهد چرا که پیشتر ایران سومین شریک نفتی ایتالیا به شمار می رفت. اکنون ایتالیا یکی از هشت قدرت صنعتی جهان به شمار می رود، در نتیجه دسترسی به ذخایر انرژی ایران برای ارتقای جایگاه رم بسیار تعیین کننده است.
 
افزون بر زمینه های مشترک اشاره شده، تقویت صنعت گردشگری با هدف تحکیم روابط و کسب منافع مشترک و نیز همکاری های فرهنگی و آموزشی از جمله مواردی است که در سفر رییس جمهوری ایران به رم مورد تاکید قرار خواهد گرفت. 
 
در مجموع، در شرایطی که توافق هسته ای ایران و 1+5 عملیاتی شده و محدودیت ها از پیش روی سرمایه گذاران خارجی برداشته شده است این سفر از اهمیتی فزاینده برخوردار است. در چنین فضایی، کشورهایی که پیشتر به اجبار آمریکا در ردیف تحریم کنندگان ایران قرار داشتند اکنون به دنبال تحول در وضعیت روابط خود با تهران در زمینه های گوناگون هستند.
   
ایتالیا که در سال 2013 با حجم تجارت یک میلیارد و 596 میلیون یورویی پس از آلمان در اتحادیه اروپا در ردیف دوم تجارت با ایران قرار داشت امروز در صدد است تا در فضای پساتوافق به دروازه ورودی ایران به این اتحادیه تبدیل شود. از طرفی ایران نیز به دنبال افزایش همکاری ها و بهره جویی از ظرفیت و فرصت های ایجاد شده است تا گام هایی محکم را برای خروج از تنگناهای تحریمی بردارد.

 

 

 

تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.

  توليد شده توسط نرم افزار جامع ”استوديو خبر“